Đất trồng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của cây trồng. Đối với cây ăn trái mục tiêu, cây trồng ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển, chất lượng và năng suất, nhất là đất trồng lâu năm. Đất tốt thì cây khỏe.
1. Vai trò của đất đối với cây trồng
Đất là hỗn hợp các khoáng chất, chất hữu cơ, chất lỏng, chất khí và sinh vật. Thực vật tồn tại và phát triển chủ yếu trên đất nên vì vậy mà đất là yếu tố quan trọng đối với cây trồng và cả nền nông nghiệp.
Mỗi thành phần có trong đất đóng vai trò khác nhau:
- Chất khí: là phần không khí trong các khe hở của đất, cung cấp phần oxy cho cây. Bên canh đó, phần khí này còn chứa các chất như nitơ. oxy, cacbonic, côn trùng và ấu trùng sinh sống và giúp đất tơi xốp.
- Chất lỏng: cung cấp đủ nước và hòa tan các chất dinh dưỡng
- Khoáng chất: cung cấp chất dinh dưỡng cho cây khỏe
Đặc biệt, đất trồng đóng vai trò quan trọng đến quá trình phát triển của cây:
- Nơi lưu trữ và cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu, tạo điều kiện cho cây phát triển
- Làm nền cho cây mọc và để cây bám rễ sinh sống
- Đất chứa các nguyên tố dinh dưỡng đa lượng như đạm, lân,....bổ sung dinh dưỡng cho cây
- Ngoài ra, đất còn là môi trường thuận lợi để các vi sinh vật, sinh vật có lợi cho cây phát triển và tạo ra mùn cho đất.
2. Đất trồng lâu năm bị xấu ảnh hưởng như thế nào với cây
Đối với các loại cây ăn trái việc đất suy thoái gây ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng trái. Ảnh hưởng trực tiếp đến các vấn đề sau:
2.1 Đất suy thoái ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ thống rễ cây
Khi đất bị suy thoái thì rễ là cơ quan đầu tiên tiếp xúc và chịu ảnh hưởng bởi rễ cây nằm dưới mặt đất. Tình trạng đất suy thoái dễ nhận thấy khi đất mặt bị đóng ván, dẽ nén, độ pH đất thấp, các vi sinh vật gây hại tăng, thiếu oxy,...Lúc này hệ rễ của cây bị ảnh hưởng, kém phát triển do khả năng hô hấp và hấp thu dinh dưỡng kém làm cây phát triển chậm, còi cọc.
2.2 Cây xuất hiện dấu hiệu vàng lá, cháy lá
Từ việc bộ rễ không ra được và tìm được nguồn dinh dưỡng mới, bộ phận lá của cây cũng bị ảnh hưởng vì cả 2 có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Một khi rễ ra và phát triển thì lá sẽ mọc và phát triển cùng. Lá có chức năng quang hợp, dự trữ dinh dưỡng, giữ nước và tham gia vào quá trình hoạt động sinh lý của cây.
Khi đất bị suy thoái ảnh hưởng đến hoạt động của rễ cắm sâu trong đất được thể hiện rõ nhất thông qua lá cây. Đất trồng lâu năm suy thoái làm lá cây nhỏ hơn, cơi lá dễ bị vàng lá, cháy lá và lâu dần sẽ làm lá bị rụng.
2.3 Đất trồng lâu năm bị suy thoái làm cây dễ nhiễm bệnh
Nấm bệnh luôn tồn tại trong môi trường tự nhiên, có cơ hội chúng sẽ tấn công và gây hại cho cây. Khi cây không có đủ sức đề kháng và gặp điều kiện bất lợi. Cho nên, khi đất bị suy thoái ảnh hưởng đến hệ rễ, lá làm cây sinh trưởng kém, sức đề kháng yếu cộng với đất suy thoái, tính trạng đất xấu góp phần tạo nên môi trường thích hợp cho các loại nấm bệnh gây hại. Các bệnh hại thường gặp trên cây thường là: bệnh thối rễ, lá vàng héo, nứt thân xì mủ, thối trái,....
Đất bị suy thoái là kết quả của quá trình canh tác vườn nhiều năm với việc sử dụng quá mức phân bón hóa học, hóa chất chất diệt cỏ, hóa chất trừ sâu bệnh làm đất trồng đang mất dần sự bền bỉ, các chất hữu cơ, độ phì nhiêu khác trong đất cũng không còn như trước. Thế nên, bà con cần quan tâm nhiều hơn đến việc chăm sóc và cải tạo đất trồng lâu năm. Đất tốt thì cây mới khỏe, từ đó góp phần nâng cao năng suất và chất lượng mùa vụ.
